SAÇLARIMIZ NEDEN UZAR?

İnsanlar, bitkiler ve hayvanlar gibi saçlarımızda canlıdır. Nasıl bir bitkinin kökü var ve köküyle birlikte toprakta büyüyorsa, saçlarımızın da kökü kafa derisidir. Vücudumuzda oluşan kılların birçok görevleri vardır. Saçlar başımızı yazın güneşten, kışın soğuktan korur. Kirpikler gözlerin içerisine yabancı cisimler kaçmasını engeller, kaşlar terin göz içerine girmesine engel olur. Burun ve kulaklarda ki kıllar ise, içeriye tozların girmesini önler. Vücudumuzda ki diğer kıllar ise ısıyı muhafaza ederek, ısı dengesini sağlar.

Saçın uzaması kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bazen saç uzaması durur. Saçın uzaması durduğu zaman yerini yeni saçlara bırakır. Eski uzun saçlar köklerinden ayrılır. Yeni ve sağlıklı saçlar yerini alır. Saçların uzama süreci; 2 seneden 6 seneye kadar değişir. Eğer saçınızı kesmezseniz, boyutu 1 metreye kadar uzayabilir.

Halk arasında saç uzaması durduğunda ”saç küsmesi” diye tabir edilir. Saçında bazı dönemleri vardır. Uzaması bir durur, bir de başlar. Bu dönemleri gözle fark etmek biraz zor gibidir. Çünkü ay içerisinde saç tahmini 2-3 santimetre boyutunda uzama sağlar. Bununda anlaşılması zordur. Uzamanın başladığı dönmelerde saç dökülmeleri de artar. Özellikle banyoda ya da lavabonun içerisinde gördüğünüz kıllar sizi korkutmasın. Çünkü günlük saç dökülme miktarı 80 ila 100 arasında değişmektedir. Bir de şu vardır ki, kişi kendi dökülen saç tellerini sayamaz derler. Doğruluğu kesin olmasa da var sayılan bir rivayettir.

Saçlar gibi sakal, bıyık, koltukaltı ve genital bölgedeki kılların hızlı uzadığı ancak kol ve bacaklardaki kılların uzamadığı düşünülür. Aslında düşünce doğru değildir. Yani saçlarda belli bir zamandan sonra uzamasını durdurur. Ama bunu için bayağı uzun bir süre geçmesi gerekir.

Saçın uzaması, kadınlarda erkeklere oranla daha fazladır.

Saçı yıkama, tarama, kurutma ve fönleme aşamalarında saçlar hasar görür ve dökülür. Bunun sonucunda saçlar donuk ve cansız görünebilir.

Kılın esas yapısını 18 aminoasitten oluşan keratin proteini, hidrojen ve disülfür bağları oluşturur. Kılın yapısındaki proteinler, suda çözünmez ve proteolitik (proteinleri parçalayan) enzimlere dirinç gösterir. Bir saç kökü canlı kaldığı sürece ortalama 20 yeni saç teli üretir.

Kılların ve saçların siyah, kahverengi, sarı ya da kızıl renkte olmasının sebebi, kılın en dış katmanının hemen altındaki pigment denilen renk verici maddelere bağlıdır. Saça rengini veren pigmentler kırmızı, mavi ve sarı renktedir. Sarı pigmentler en küçük, mavi pigmentler en büyük hacme sahiptir. Mavi pigmentler en dışta, kırmızı pigmentler ortada, sarı pigmentler ise en içte yer alır. Kılların kalınlığı, yoğunluğu, şekli, rengi ve karakter özellikleri ırklara, cinse, yaşa, bulunan yere ve hormonlara göre değişiklik göstermektedir.

Değişik kıllardan alınan kesit örnekleri mikroskopta incelendiğinde düz kıl kesitlerinin daha yuvarlar, kıvırcık olanların ise, daha yassı olduğu görülmüştür.

Bir saç teli, aynı kalınlıktaki demir kadar güçlüdür.